Nizomni ro`yxatdan o`tkazish
Har qanday jamiyat har doim o’z ustaviga/nizomiga ega, ayniqsa agar u MChJ bo'lsa. Agar ta'sischi faqat bitta shaxs bo'lsa, Ustav Jamiyatning eng muhim ta'sis hujjati bo'ladi. Agar bir nechta ta'sischilar bo'lsa, Ustavga yana bir zarur hujjat qo'shiladi. Bu Ta’sis shartnomasi. Biroq, ushbu maqolada biz Ustavni ro'yxatdan o'tkazishning xususiyatlari haqida gapiramiz.
Nizom – bu nima
Korxona, muassasa yoki tashkilotning barcha tashkiliy-huquqiy masalalarini tartibga soluvchi hujjat ustav deb ataladi. Bu davlat uchun Konstitutsiya bilan taqqoslanadigan korxona uchun eng muhim hujjatdir. Ustav faqat O‘zbekiston hududida xo‘jalik yoki boshqa faoliyatni amalga oshiruvchi yuridik shaxslar uchun zarur bo‘lib, u nafaqat korxona yoki tashkilotning xususiyatlarini hisobga olgan holda, balki yuridik jihatdan ham vakolatli bo‘lishi kerak.
Nizom nima uchun kerak?
O'zbekiston hududida yuridik shaxsni, misol uchun, MChJ, AJ yoki notijorat tashkilot ro'yxatdan o'tkazish uchun tashkilot, muassasa yoki korxonaning Ustavini ishlab chiqish va ro'yxatdan o'tkazish kerak.
Ushbu hujjat huquqiy sohada korxonaning to'g'ri va aniq ishlashini ta'minlaydi. U quyidagilarni aks ettiradi: korxonaning tashkiliy tuzilishi, boshqaruv organlari, uni tashkil etishning maqsad va vazifalari, mulkchilik shakli va boshqa nyuanslar. Shuningdek, Ustavda korxona yoki tashkilotni boshqarish va faoliyat yuritish qoidalarini belgilab berish muhimdir.
MChJ tipidagi korxonani ochishdan oldin ta'sischilarning umumiy yig'ilishini o'tkazish kerak. Buning uchun siz ta'sischilarning bayonnomalarini qanday qilib to'g'ri tuzishni bilishingiz kerak.
Keyinchalik, "MChJ uchun Ustav" misolidan foydalanib, biz sizga ushbu hujjat qanday ko'rinishini va unda nima bo'lishi kerakligini, shuningdek Nizomni davlat ro'yxatidan o'tkazishning ba'zi muhim tomonlarini aytib beramiz.
Nizomni davlat ro'yxatidan o'tkazish
Hujjatni davlat organlarida ro'yxatdan o'tkazmasdan turib, hujjat yuridik kuchga ega bo'lmaydi. Biroq, uni ro'yxatdan o'tkazish uchun hamma narsa to'g'ri to'ldirilishi kerak.
Ustavning tarkibi - eng muhim narsadir
Ustavda birinchi navbatda tashkilot yoki korxona to'g'risidagi barcha asosiy ma'lumotlar saqlanadi. Nizomning tarkibi “Mas’uliyati cheklangan va qo‘shimcha mas’uliyatli jamiyatlar to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonunining 13-moddasi bilan qonunchilik asosida tartibga solinadi. Keling, uning asosiy qismlarini qisqacha sanab o'tamiz.
MChJ ustavining mundarijasi:
1. Jamiyatning to'liq va qisqartirilgan nomi;
2. Jamiyat faoliyatining predmeti;
3. Jamiyatning pochta manzili haqida ma'lumot;
4. Jamiyat organlarining tarkibi va vakolatlari to'g'risidagi, shu jumladan jamiyat ishtirokchilari umumiy yig'ilishining mutlaq vakolatlarini tashkil etuvchi masalalar bo'yicha, jamiyat organlari tomonidan qarorlar qabul qilish tartibi to'g'risidagi ma'lumotlar, shu jumladan qarorlar bir ovozdan yoki bir ovozdan qabul qilinadigan yoki malakali ko'pchilik ovozi masalalar bo'yicha ma’lumotlar
5. Jamiyatning ustav fondi (ustav kapitali) miqdori to'g'risidagi ma'lumotlar;
6. Har bir ishtirokchining jamiyatdagi ulushining hajmi va nominal qiymati to'g'risidagi ma'lumotlar;
7. Korxona ishtirokchilarining huquq va majburiyatlari;
8. Jamiyat ishtirokchisini jamiyat tarkibidan chiqarish tartibi va oqibatlari to'g'risidagi ma'lumotlar;
9. Jamiyatning ustav fondidagi (ustav kapitalidagi) ulushni (ulushning bir qismini) boshqa shaxsga o‘tkazish tartibi to‘g‘risidagi ma’lumotlar;
10. Korxona hujjatlarini saqlash tartibi va korxona ishtirokchilariga va boshqa shaxslarga ma'lumotlarni taqdim etish tartibi to'g'risidagi ma'lumotlar;
11. O'z vakolatxonalari va filiallari to'g'risidagi ma'lumotlar;
12. Qonun hujjatlariga zid bo‘lmagan boshqa ma’lumotlar.
Korxonaning ko'lamiga qarab, uning Nizomi juda qisqa yoki juda uzun bo'lishi mumkin. Misol uchun, agar korxona bir shaxs tomonidan boshqarilsa va MChJda faqat bitta a'zo bo'lsa, unda umumiy yig'ilishlarni o'tkazish bo'limini kiritishning hojati yo'q.
Ustav turlari
An'anaviy ravishda Ustavlar individual va standartga bo'linadi.
Individual - muayyan korxona, muassasa yoki tashkilot uchun uning barcha ishtirokchilarining fikrlari va faoliyat xususiyatlarini hisobga olgan holda ishlab chiqilgan. Bunday hujjatlar huquqshunoslar, menejerlar va moliyachilar ishtirokida juda ehtiyotkorlik bilan tuziladi. Individual ustavlar odatda murakkab tuzilmalarga ega tashkilotlar uchun ishlab chiqiladi.
Standart - bu Ustavning shablon shakli bo'lib, agar kerak bo'lsa, tashkilot yoki korxona ehtiyojlariga moslashtirilishi mumkin. Yangi tashkil etilgan yoki allaqachon faoliyat yuritayotgan korxonalar standart Ustavdan foydalanishlari mumkin.
Nizom qanday tuziladi?
Ustav har qanday shaklda tuzilishi, ammo yozma ko’rinishda bo'lishi shart. Hujjatda MChJ qanday faoliyat turlari bilan shug'ullanishi mumkinligini ko'rsatish muhimdir. Ko'pgina korxonalar qonun bilan ruxsat etilgan har qanday faoliyat turi bilan shug'ullanishlari mumkinligini ko'rsatadilar, bu esa keyinchalik faoliyat turini o'zgartirganda Ustavga o'zgartirishlar kiritmaslikka imkon beradi.
Faoliyatning u yoki bu tashkiliy-huquqiy shakllari faoliyatini tartibga soluvchi qonunchilik normalariga ham qisqacha murojaat qilish zarur. Siz har doim bizning mutaxassislarimizdan batafsilroq, aniqrog'i korxonangiz uchun qonunchilik bazasini bilib olishingiz mumkin.
Muhim: Bitta ta'sischisi bo'lgan MChJ ustavi bir nechta ta'sischisi bo'lgan MChJ ustavidan tubdan farq qiladi.
Ta’sislari 1 kishidan ortiq bo'lgan MChJ ustavi
Bir nechta ta'sischilarga ega MChJ uchun Ustavni ishlab chiqishda tashkiliy, huquqiy, moliyaviy va iqtisodiy faoliyat bilan bog'liq barcha masalalarni o'ylab ko'rish muhimdir. Bular quyidagilar:
- ishtirokchilar qanday huquqlarga ega bo'ladi va bu ularning korxonaga qo'shgan hissasiga bog'liq bo'ladimi;
- ishtirokchilarning umumiy yig'ilishi qanday vakolatlarga ega bo'ladi va u qanday o'tkaziladi;
- rahbar va boshqa menejerlar qanday vakolatlarga ega bo'ladi.
Bunday masalalar ko'p bo'lishi mumkin. Shuning uchun hamma narsani yaxshilab o'ylab ko'rishingizni tavsiya qilamiz. Zero, mazkur hujjat keyinchalik korxona faoliyati, rivojlanishi va gullab-yashnashida muhim o‘rin tutadi.
Ustavni ro'yxatdan o'tkazish muddatlari
Odatda, yuridik shaxsni ro'yxatdan o'tkazish 30 daqiqadan ko'proq vaqtni oladi. Ko'rib chiqish 3 kungacha davom etadi. Agar sizda Ustavni tuzish va ro'yxatdan o'tkazishda qiyinchiliklar bo'lsa, biz bilan bog'laning. Bu borada bizning katta tajribamiz bor.
AAA Financier sizga korxona Ustavini to'g'ri tuzishda yordam beradi. Qo'ng'iroq qiling!
17 ноябр 2023
Ta`sischilar bayonnomalarini tuzish
MChJ ta’sischilari tomonidan qabul qilingan barcha qarorlar qayd etilishi kerak, bu "Mas’uliyati cheklangan va qo‘shimcha mas’uliyatli jamiyatlar to‘g‘risida" gi qonunda, ya’ni 29-moddada tasdiqlangan. Ushbu qonun 2001-yil 6-dekabrda qabul qilingan. Batafsil ma’lumotni mutaxassislarimiz bilan maslahatlashgan holda olishingiz mumkin.
Batafsil
16 ноябр 2023
Nizomni ro`yxatdan o`tkazish
Korxona, muassasa yoki tashkilotning barcha tashkiliy-huquqiy masalalarini tartibga soluvchi hujjat ustav deb ataladi. Bu davlat uchun Konstitutsiya bilan taqqoslanadigan korxona uchun eng muhim hujjatdir. Ustav faqat O‘zbekiston hududida xo‘jalik yoki boshqa faoliyatni amalga oshiruvchi yuridik shaxslar uchun zarur bo‘lib, u nafaqat korxona yoki tashkilotning xususiyatlarini hisobga olgan holda, balki yuridik jihatdan ham vakolatli bo‘lishi kerak.
Batafsil
13 ноябр 2023
Nizomni o`zgartirish
Nizom – ta’sis hujjati bo‘lib, uning asosida yuridik shaxs faoliyat yuritadi. Oddiy qilib aytganda, ustav korxonaning o‘z konstitutsiyasi bo‘lib, uning asosiy maqsadi huquqiy sohada tashkilotning normal ishlashini ta’minlashdir.
Batafsil